Tajemnica służbowa – co to jest?
Praktycznie każde przedsiębiorstwo ma swoje sekrety. Mogą one dotyczyć np. procesów produkcji. Kiedyś do określenia poufnych informacji stosowany był termin tajemnica służbowa. Przestał on obowiązywać w 2011 roku. Nie oznacza to jednak, że każdy pracownik może swobodnie opowiadać o tym, jak przebiega jego praca bądź jakie technologie wykorzystuje się do produkcji dóbr i usług.
Tajemnica służbowa – Kodeks pracy
Według artykułu 100. Kodeksu pracy do obowiązków pracownika zalicza się:
- przestrzeganie czasu pracy ustalonego w zakładzie,
- sumienne wykonywanie obowiązków,
- przestrzeganie regulaminu wewnątrzzakładowego,
- przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych oraz zasad BHP,
- danie o dobro zakładu, chronienie mienia pracodawcy,
- przestrzeganie zasad współżycia społecznego,
- zachowanie w tajemnicy informacji, której ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę oraz tajemnicy określonej w innych przepisach.
Kodeks pracy nie podaje jednak dokładnie, jakie informacje powinny być uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa. Warto przytoczyć postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2000 roku:
„Naruszenie obowiązku zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę (art. 100 § 2 pkt 4 KP) może polegać na uzyskaniu wiedzy o nich przez nieuprawnionego pracownika”
„Obowiązek powstrzymywania się od działań, które powodują szkodę lub co najmniej narażają na nią pracodawcę oraz powstrzymywania się od działań, które mogą narazić pracodawcę na szkodę przez ujawnienie informacji stanowiących jego tajemnicę”.
Pracodawca ma prawo sam ustalić, jakie wiadomości nie powinny przedostać się poza organizację. Mogą to być informacje dotyczące wykorzystywanych technologii bądź materiałów, listy aktualnych klientów, dostawców czy danych technicznych.
Drugim przepisem odnoszącym się do zachowania tajemnicy służbowej jest artykuł 11. Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Według zapisów prawnych obowiązuje tajemnica przedsiębiorstwa, na którą składają się nieujawnione wiadomości techniczne, technologiczne, organizacyjne lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął działania w celu zachowania ich w poufności.
Zobowiązanie do zachowania tajemnicy służbowej
Zobowiązanie do zachowania tajemnicy służbowej musi być podpisane przez przedstawicieli niektórych profesji. Są to między innymi dziennikarze, lekarze, prawnicy, policjanci, notariusze, sędziowie, prokuratorzy, psychologowie bądź psychiatrzy. Niedochowanie tajemnicy może spowodować poważne konsekwencje prawne, w tym pociągnięcie do odpowiedzialności karnej.
Oświadczenie o tajemnicy służbowej – wzór
Pracodawcy często dołączają do umowy specjalne oświadczenie o tajemnicy służbowej. Formularz powinien zawierać dokładny opis informacji, które nie mogą być przekazane nieupoważnionym osobom w jakiejkolwiek formie, np. dane klientów, sposób wytwarzania produktów oraz materiały wykorzystywane do ich produkcji. Oprócz tego należy podać nazwę przedsiębiorstwa.